Major restructuring of health services is rarely possible without pervasive information infrastructure. Implementing and adopting a new nationwide health information system (HIS) is a risky mega-project: a large-scale, complex and costly endeavour, taking many years to develop and build, invoving multiple public and private stakeholders and impacting millions of people. This research aimed to assess the implementation and adoption of the Act on Electronic Prescription (61/2007) and the Act on Processing Customer Data in Health and Social Care (159/2007) from 2010 to 2018 in Finland. To achieve this, the study used the Clinical Adoption Framework (CAF) to provide an overarching conceptualö model for electronic HIS adoption and the Clinical Adoption Meta-Model (CAMM) to assess post-deployment of the national Kanta Services. This research revealed and documented the central building blocks of a large-scale nationwide development process established to implement electronic services based on national legislation in Finland and then described their implementation and adoption using rigorously log-based register data and specific indicators during the follow-up. In addition, this research was the first both to measure prescription volumes in Finland and to investigate the nationwide use of My Kanta Pages in public primary healthcare centres (PHCs), hospital districts and university hospital special catchment areas. The middle-out implementation approach employed in Finland proved an apt strategy for the nationwide adoption of the Kanta Services. It combines local consultation, locally driven investment and system choice, thus promoting a bottom-up approach, with central government support, leadership and resources and nationally agreed interopearbility standards and goals, which represent elements of a top-down apprach. The results of this research suggest that it is possible to create and adopt two large-scale nationwide HIS in 5.5 years covering public PHCs and pharmacies, hospitals and private healthcare providers in a counrty with 5.5 million inhabitants. The Prescription Centre services were implemented and adopted first, and thereafter the Patient Data Repository services. Public healthcare services providers implemented and adopted the Kanta Services first, and thereafter private healthcare service providers. Use of the Prescription Centre, the Patient Data Repository and My Kanta Pages increased continuously in an exponential fashion during the follow-up. The follow-up data of this research from May 2010 to December 2018 provide observations on the increasing availability of the nationwide Kanta Services, which led to increasing and ongoing use among citizens and professional users, in turn resulting in observable changes in clinical and health behaviours that may have resulted in improvements in measured outcomes. Based on the results of this Kanta Services infrastructure research (log register data, registered implementation start dates, and a large population survey), long-term follow-up observations point towars the 'Adoption with Benefits' archetype of the CAMM. Terveyspalvelujen uudelleen järjestäminen on harvoin mahdollinen ilman läpitunkevaa tiedonhallinnan infrastruktuuria. Uuden maanlaajuisen terveydenhuollon tietojärjestelmän käyttöönoton suurprojekti sisältää paljon riskejä: se on laaja-alainen, monimutkainen ja kallis, sen kehittämiseen ja rakentamiseen kuluu vuosia, sidosryhmiin kuuluu useita julkisen ja yksityisen sektorin toimijoita ja muutosprojektilla on vaikutuksia miljooniin ihmisiin. Tämän tutkimuksen tavoitteena oli tutkia ja selvittää, kuinka Eduskunnan hyväksymät lait Laki sähköisestä lääkemääräyksestä (61/2007) sekä Laki sosiaali- ja terveydenhuollon asiakastietojen sähköisestä käsittelystä (159/2007) toimeenpantiin ja valtakunnalliset tietojärjestelmät otettiin käyttöön Suomessa vuosina 2010-2018 soveltamalla teoreettista viitekehystä Clinical Adoption Framework (CAF) käyttöönottoihin sekä viitekehystä Clinical Adoption Meta-Model (CAMM) valtakunnallisten tietojärjestelmien käyttöönoton jälkeiseen seurantaan. Tutkimuksessa selvitettiin ja dokumentoitiin Suomessa lakisääteisten terveydenhuollon sähköisten palvelujen kansallisen kehittämisprosessin toimeenpanon keskeisiä piirteitä sekä kahden Kanta-palvelun käyttöönottoa, niiden etenemistä ja seurantaa tietojärjestelmien lokitiedoista tuotetuilla indikaattoreilla ja aikasarjoilla. Lisäksi tässä tutkimuksessa mitattiin ensimmäisen kerran lääkemääräysten volyymi Suomessa. Tutkimuksessa selvitettiin myös ensimmäisen kerran valtakunnallisen potilaan terveystietojen portaalin (Omakanta) käyttöä Suomessa alueellisesti terveyskeskuksittain, sairaanhoitopiireittäin ja yliopistosairaaloiden erityisvastuualueittain. Kanta-palvelujen toimeenpanon ja käyttöönoton strategiaksi valittu välimuoto (middle-out) toimi hyvin valtakunnallisissa käyttöönotoissa. Välimuoto yhdistää näkökulman alhaalta ylös (bottom-up) painottamia paikallisia tarpeita ja investointeja sekä tietojärjestelmien valintoja yhteen näkökulmassa ylhäältä alas (top-down) painottuvien keskushallinnon tuen, johtamisen, resurssien ja kansallisiin sopimuksiin perustuvien yhteen toimivuuden standardien ja tavoitteiden kanssa. Tulosten perusteella on mahdollista ottaa 5,5 vuoden aikana käyttöön kaksi terveydenhuollon valtakunnallista tietojärjestelmää Suomen terveyskeskuksissa, apteekeissa, sairaaloissa sekä yksityisessä terveydenhuollossa (5,5 miljoonaa asukasta). Kanta-palveluissa Reseptikeskus otettiin käyttöön ensin ja sen jälkeen Potilastiedon arkisto. Julkisen terveydenhuollon toimijat ottivat valtakunnalliset tietojärjestelmät käyttöön ensin ja sen jälkeen yksityisen terveydenhuollon toimijat. Reseptikeskuksen, Omakannan ja Potilastiedon arkiston käyttö kasvoivat jatkuvasti ja eksponentiaalisesti seurannan aikana. Tämän tutkimuksen tulokset toukokuusta 2010 seurattuina joulukuun loppuun 2018 viittaavat siihen, että Kanta-palveluiden saatavuus oli edistynyt ja niiden käyttö oli kasvanut kansalaisten ja ammattilaisten keskuudessa, mikä puolestaan näyttäisi johtaneen kliinisiin ja käyttäytymisen muutoksiin, mitkä puolestaan ovat saattaneet parantaa mitattavissa olleita lopputuloksia. Kanta-palvelujen infrastruktuurin tutkimustiedot (lokitiedot, rekisteröidyt käyttöönottojen aloitusten päivämäärät sekä väestökyselyn tulokset) pitkäaikaisessa seurannassa viittaavat CAMM-viitekehyksen arkkityyppiin 'Adoption with Benefits' (käyttöönotto hyötyjen kera).