AMAÇ: Böbrek nakli öncesi gelişmiş ve tepe-PRA düzeyleri kullanılarak değerlendirilen anti-HLA Sınıf-I ve II antikorlarının, klinik sonlanımlar ve histopatolojik düzeyde allogreft üzerine olan etkileri U araştırıldı. GEREÇ ve YÖNTEMLER: Merkezimizde böbrek nakli olan 111 hastanın verileri geriye dönük olarak I değerlendirildi. Tepe-PRA düzeyinin >%15 olması, HLA Sınıf-I ve/veya Sınıf-II antikorlar için pozitif I kabul edildi. Lenfosit çapraz karşılaştırma (LÇK) ve PRA düzeyi ölçümlerinde akım sitometri yöntemi SüheylaAPAYDI kullanıldı. Preoperatif bütün hastalarda LÇK negatifti. Histopatolojik olarak allogreft biyopsileri Banff 2011 kriterlerine göre HLA antikorların etkileri açısından değerlendirildi. BULGULAR: PRA Sınıf-I %21,5, PRA Sınıf-II ise %22,5 hastada pozitifti. PRA Sınıf-II pozitif hastalar, negatif olanlarla kıyaslandığında anlamlı olarak greft kaybı (p=0,028), ölüm-dışı greft kaybı (p=0,008), akut rejeksiyon (p=0,016) ve kronik rejeksiyon gelişimi (p=0,029) daha fazla bulundu. Histopatolojik olarak, PRA Sınıf-II pozitif olan hastalarda, negatif olanlara göre peritubular kapillerit skorunun daha yüksek (0,44±0,78'e karşı 1,55±1,12, p=0,008) ve glomerülit+peritubular kapillerit skorunun >2 olan hastaların daha fazla olduğu bulundu (%64'e karşı %36, p=0,026). PRA Sınıf-I ve PRA Sınıf I+II pozitif olanlarda ise klinik veya histopatolojik düzeyde negatif olanlara göre anlamlı bir farklılık yoktu. SONUÇ: Böbrek nakli öncesi PRA yöntemi ile saptanmış HLA Sınıf-II antikoru olan hastalar, LÇK negatif olsa bile allogreft rejeksiyonu ve azalmış greft sağ kalımı riski taşırlar. [ABSTRACT FROM AUTHOR]