Wprowadzenie: Różnicowanie raka trzustki (RT) i przewlekłego zapalenia trzustki (PZT) w rutynowej praktyce klinicznej jest nadal problematyczne. Wątpliwości diagnostyczne wynikają z faktu, że obie choroby są podobne pod względem objawów, badań obrazowych oraz laboratoryjnych. Stąd też stale poszukiwane są nieinwazyjne markery, wśród których obiecującą grupę stanowią mikroRNA (miRNA) ze względu na ich stabilność w różnych płynach biologicznych, specyficzność tkankową i łatwość wykrywania. Cel pracy: Ocena ekspresji surowiczych miRNA skorelowanych z podstawowymi parametrami biochemicznymi jako przydatnego testu różnicującego RT od PZT. Materiał i metody: Oceniono względną ekspresję miR-21-5p, miR-23a-3p, miR-155-5p, miR-191-5p, miR-196a-5p, miR-205-5p, miR-1290 w 74 próbkach surowicy (RT n = 26, PZT n = 34, grupa kontrolna n = 14) z wykorzystaniem techniki PCR z odwrotną transkrypcją w czasie rzeczywistym (RT-qPCR). Wykonano analizę korelacji między poziomami miRNA a lipazą trzustkową, amylazą, aminotransferazą alaninową (ALT), aminotransferazą asparaginianową (AST), fosfatazą alkaliczną (ALP), g-glutamylotranspeptydazą (GGTP), hemoglobiną (Hb), bilirubiną, białkiem C-reaktywnym (CRP) i CA-19-9 w każdej z trzech grup. Wyniki: Wykazano dwie korelacje miRNA z parametrami krwi o właściwościach diagnostycznych. W RT ekspresja miR-1290 była dodatnio skorelowana z aktywnością GGTP (p = 0,029, rs = 0,487) i poziomem CA 19-9 (p = 0,026, rs = 0,464), natomiast u pacjentów z PZT ekspresja miR-191-5p - ujemnie skorelowana z amylazą (p = 0,018, rs = -0,408) i CRP (p = 0,023, rs = -0,394). W grupie kontrolnej nie odnotowano korelacji statystycznie istotnych między analizowanymi miRNA i parametrami klinicznymi. Wnioski: Kombinacja miR-1290 z GGTP i CA 19-9 charakteryzuje RT, natomiast kombinacja miR-191-5p z CRP i amylazą - PZT. Te dwa testy mogą być wykorzystane w diagnostyce różnicowej RT i PZT. [ABSTRACT FROM AUTHOR]